"คีเลต" คืออะไร? บอดี้การ์ดส่วนตัวของธาตุเหล็กในตู้ไม้น้ำ

หากคุณเคยเห็นปุ๋ยไม้น้ำคุณภาพสูง มักจะเจอคำว่า "Chelated Iron" หรือ "จุลธาตุในรูปคีเลต" คำว่า 'คีเลต' นี้อาจฟังดูซับซ้อน แต่แนวคิดของมันนั้นเรียบง่ายและสำคัญอย่างยิ่งต่อสุขภาพและสีสันของไม้น้ำ

ปัญหาของธาตุเหล็ก (Fe) ในน้ำ

ธาตุเหล็กเป็นจุลธาตุที่จำเป็นอย่างยิ่งสำหรับพืชในการสร้างคลอโรฟิลล์ ซึ่งทำให้พืชมีสีเขียว และยังเป็นองค์ประกอบสำคัญในการขับสีแดงในพืชหลายชนิด แต่ธาตุเหล็กมีปัญหาใหญ่คือ มันไม่เสถียรในน้ำที่มีค่า pH สูงกว่า 6.5 และมีออกซิเจนละลายอยู่ (ซึ่งเป็นสภาวะปกติของตู้ไม้น้ำ) เมื่อธาตุเหล็กสัมผัสกับสภาวะดังกล่าว มันจะทำปฏิกิริยาออกซิเดชันอย่างรวดเร็ว กลายเป็นสนิมเหล็ก (Iron Oxide) ซึ่งเป็นของแข็งและตกตะกอนลงสู่ก้นตู้ ทำให้พืชไม่สามารถนำไปใช้ได้

"คีเลตเปรียบเสมือน 'บอดี้การ์ด' ที่เข้า 'จับ' หรือ 'หุ้ม' โมเลกุลของธาตุเหล็กไว้ ป้องกันไม่ให้มันทำปฏิกิริยากับน้ำและออกซิเจน"

คีเลตทำงานอย่างไร?

สารคีเลต (Chelating Agent) เป็นโมเลกุลอินทรีย์ขนาดใหญ่ที่สามารถสร้างพันธะกับไอออนของโลหะ (เช่น ธาตุเหล็ก) ได้หลายตำแหน่งพร้อมกัน ลองจินตนาการว่ามันคือ "ก้ามปู" (ที่มาของคำว่า Chelate ในภาษากรีก) ที่คอยหนีบประจุของธาตุเหล็กไว้ตรงกลาง

การห่อหุ้มนี้ทำให้ธาตุเหล็กยังคงละลายอยู่ในน้ำได้ แม้ในสภาวะที่ปกติมันควรจะตกตะกอนไปแล้ว เมื่อโมเลกุลคีเลตนี้สัมผัสกับผิวใบหรือรากของพืช พืชจะสามารถดึงเอาเฉพาะธาตุเหล็กเข้าไปใช้ได้โดยตรง ทำให้มั่นใจได้ว่าพืชจะได้รับธาตุเหล็กอย่างเพียงพอ

ทำไม G.O.A.T Aqua Lab ถึงเลือกใช้ DTPA?

คีเลตมีหลายชนิด แต่ละชนิดมีความเสถียรในค่า pH ที่แตกต่างกันไป ที่นิยมใช้กันในวงการเกษตรคือ EDTA แต่สำหรับตู้ไม้น้ำที่มีการเปลี่ยนแปลงของ pH อยู่ตลอดเวลาและมีแสงสว่างสูง เราเลือกใช้ DTPA (Diethylenetriaminepentaacetic acid) ซึ่งเป็นคีเลตคุณภาพสูงที่มีความเสถียรในย่าน pH ที่กว้างกว่า (ตั้งแต่ 4.0 ถึง 7.5) ทำให้มั่นใจได้ว่าธาตุเหล็กจะพร้อมให้พืชใช้งานได้เสมอ ไม่ว่าจะอยู่ในสภาวะใดของตู้

หากคุณสังเกตเห็นอาการใบซีดเหลืองที่ยอดใหม่ของไม้น้ำ อาจเป็นสัญญาณของการขาดธาตุเหล็ก เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับ 5 สัญญาณเตือนว่าไม้น้ำกำลังขาดสารอาหาร.